استادیار پژوهش، بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بیرجند، ایران
چکیده
درخت عناب در دامنه وسیعی از شرایط آب و هوایی و خاک سازگار است. در صورت مساعد بودن شرایط محیطی، بیمارگر‌های گیاهی موجب بروز بیماریهای مختلفی طی مراحل رشد رویشی، زایشی و پس از برداشت میوه، روی عناب می‌شوند. چروکیدگی، ترکخوردگی و بروز نوعی لکه روی میوه از جمله بیماریهای فیزیولوژیک (ناشی از عوامل غیرزنده) عناب محسوب می‌شوند. عارضه‌ی ترکخوردگی میوه‌ی عناب نقش مهمی در کاهش کیفیت، بازارپسندی و عملکرد میوه‌ی عناب دارد. بسته به نوع علایم ترکخوردگی میوه عناب (ترکخوردگی طولی، ترکخوردگی حلقوی و ترکخوردگی نامنظم)، عوامل متعددی از جمله شرایط اقلیمی، شرایط خاک و نحوه مدیریت باغ در بروز یا شدت عارضه نقش دارند. عامل رطوبت و بارندگی در زمان رسیدن میوه به عنوان مهم‌ترین مولفه‌‌های دخیل در بروز عارضه گزارش شده است. بر اساس بررسی‌های میدانی، در خراسان جنوبی هر سه نوع علایم ترکخوردگی میوه مشاهده می‌شود. گاهی حداقل دو نوع از این علایم در یک باغ قابل مشاهده است. بنابراین در خراسان جنوبی، دخالت مجموعه‌ای از عوامل تاثیر‌گذار بر وقوع عارضه و نیز حساسیت ارقام، در سبب‌شناسی آن باید مدنظر قرار گیرد. انتخاب رقم مناسب، کاربرد ترکیبات بر پایه کلسیم قبل از برداشت میوه، کاربرد کودهای آلی، اجتناب از کاشت در مناطق با احتمال وقوع بارندگی یا درصد بالای رطوبت نسبی هوا در زمان رسیدن میوه جهت کنترل عارضه توصیه می‌شود.
)