بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بیرجند، ایران
چکیده
نماتدها، گروه بزرگی از جانواران هستند که در محیطهای مختلف زندگی میکنند. بعضی از آنها میتوانند بیماریهای جدی در گیاهان از جمله زرشک ایجاد کنند. نماتد خنجری، یکی از نماتدهای بیماریزای برخی گیاهان محسوب میشود که علاوه بر خسارت مستقیم، با تغذیه خارجی از بافت ریشه، قادر است به طور اختصاصی ویروسهای گیاهی جنس نپوویروس را از درختان بیمار یا علفهای هرز به درختان سالم منتقل کند. اکثر نماتدهای این جنس، دامنه میزبانی وسیع دارند. علایم روی اندامهای هوایی زرشک، در اکثر موارد شباهت زیادی به کمبود مواد غذایی و بیماریهای فیزیولوژیک یا سایر بیمارگرهای خاکزی دارد؛ به همین دلیل ممکن است دیرهنگام شناسایی شوند. ضعف درختچهها، توقف رشد، کاهش تولید شاخه و برگ جدید، زرد شدن و ریزش برگها، کاهش تولید میوه و عدم رنگپذیری مناسب میوه از علائم خسارت نماتدها روی زرشک محسوب میشوند. با استفاده از راهکارهای بهداشتی و مدیریت مناسب میتوان مانع انتشار و خسارت نماتدها شد.