استادیار آموزش ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان جنوبی
چکیده
عناب از 2000 سال پیش مصرف دارویی داشته و در طب سنتی جایگاه ویژهای دارد. کاربرد این میوه بیشتر در درمان افسردگی، اضطراب و استرس میباشد. تمامی قسمتهای درخت عناب از نظر درمانی و اقتصادی پر فایده میباشد که متاسفانه تا حد زیادی ناشناخته بوده و قسمتها مانند هسته میوه عناب دور ریخته میشوند. ﺣﺪود 30% وزن ﻣﯿﻮه عناب را ﻫﺴﺘﻪ آن ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﺪ. هسته عناب سرشار از عناصر معدنی نظیر کلسیم، منیزیوم، آهن و نیز کربوهیدرات، پروتئین و فیبر می باشد. بسته به وزن خشک هر اکوتیپ عناب، میزان روغن استحصالی از 31/8 تا 35/12 درصد متفاوت است. استخراج روغن عناب پس از آسیاب، توسط دستگاه "سوکسله" انجام میشود. روﻏﻦ بی بوی ﻫﺴﺘﻪ ﻋﻨﺎب، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دارا ﺑﻮدن اﺳﯿﺪﻫﺎی ﭼﺮب ﮐﻮﺗﺎه زﻧﺠﯿﺮه، ناراحتیهای قلبی ایجاد نمیکند. در جنگ جهانی دوم از آن به عنوان مواد افزودنی روغن موتور، روغن گیربکس و روغن دنده دیفرانسیل استفاده شده است. میتوان بجای دور ریختن هسته عناب، آن را به عنوان جایگزین مناسب چای بعد از خشک و آسیاب کردن به صورت پودر استفاده کرد. استفاده از تسهیلات مشاغل خرد و خانگی و نیز سرمایه‌گذاری جهت ایجاد صنایع مربوطه به ویژه مرتبط با استحصال و فرآوری روغن هسته عناب، میتواند ضمن ارتقای زنجیره ارزش محصول عناب، به اشتغال مولد و رشد شاخصهای اقتصادی منطقه کمک کند.
)